Dawniej przedstawiano je na tryptykach, oparte o kolana Najświętszej Marii Panny. W  herbie Królestwa Szkocji stoją dumnie na tylnych nogach jako trzymacze heraldyczne. W Chinach ich pojawienie się uznawano natomiast za znak niebios. Obecnie widujemy je głównie na tle tęczy, najbardziej do twarzy im w różu, a ich róg nierzadko rozświetla gwiazda. Mimo że nigdy nie istniały, to wciąż nie wyginęły – mają się świetnie i znakomicie wpasowują w estetykę współczesnej kultury. Jednorożce nie przestają zadziwiać!

Polowanie na jednorożce

Fantastyczne zwierzęta od zawsze rozpalały wyobraźnię ludzi. Tajemnicze sfinksy od setek lat stoją niewzruszone w postaci gigantycznych posągów na całym świecie. Pełnia księżyca zwiastowała nadejście wilkołaków, a hefalumpy nie dawały spać Puchatkowi. Z drugiej, bardziej przyjaznej strony wyłania się magiczny róg jednorożca – od wieków obecny na arrasach, od dekad w badaniach uczonych i od lat w popkulturze. Jeśli o nią zaś chodzi, to nie sposób nie zauważyć, że jednorożce jednym zwinnym susem przeniknęły ostatnio do świata mody.

T-shirty z jednorożcem szturmem podbiły serca tych, którzy odważnie zakładają na siebie modowe nowinki. Samo stworzenie widniejące tak na koszulkach, jak i na czapkach, sukienkach, śpiochach dla dzieci i innych częściach garderoby, nowością jednak nie jest – jego motyw został zaczerpnięty z mitów.

Jak świat długi i szeroki i jak wieki ciemne i naiwne, jednorożec przyjmował najróżniejsze formy. Czasem był stworzeniem o korpusie białego konia, kiedy indziej jego tułów przyjmował kolor czerwono-czarny. Niekiedy miał dodatkowo lwi ogon, a niektórzy przypisywali mu nogi jelenia. Podobno mógł z powodzeniem atakować słonie, a jego łzy leczyły rany i choroby. Bez względu na swoje umaszczenie czy właściwości lecznicze, zawsze, w każdym micie i podaniu ludowym, miał on jeden róg na środku głowy.

Róg, który wielokrotnie już został spreparowany, by w sztucznych szkieletach udowadniać istnienie domniemanych jednorożców. Róg, który znajduje się w muzeach i z którego rzekomo miał być zbudowany duński tron. Róg, który miał działać jako afrodyzjak, lek na potencję i „wykrywacz” dziewic. Mistyczny róg jednorożca, który w praktyce najczęściej okazywał się kłem narwala – ssaka żyjącego w wodach arktycznych. Sprzedawany przez handlarzy z północnej Europy (także z Gdańska!) za złoto o wadze nierzadko większej niż sam kieł. Róg coraz częściej pojawiał się jako prezent dla kolejnego władcy i zasilał enty skarbiec królewski, w tym także ten na Wawelu. Rozpalał wyobraźnię o tajemniczej lądowej istocie, od której pochodził i w której istnienie nikt nie śmiał wątpić.

Mityczne zwierzę z tajemniczych krain

Nie tylko narwale dostarczały żądnym legend ludziom dowodów na istnienie jednorożca. Innym źródłem były opowieści z krain tak odległych (a dla Europejczyków niemalże tak tajemniczych jak samo zwierzę), że musiały być prawdziwe. Pod koniec XVII w. mianem jednorożców nazwano zwierzęta, które przy dokładniejszym spojrzeniu okazały się… kanadyjskimi łosiami. Przełom XVIII i XIX stulecia to okres, kiedy co jakiś czas pojawiały się doniesienia o „prawdziwych jednorożcach”, widzianych w Afryce. Miały żyć w ówczesnym sudańskim Kordofanie i we wschodnim Czadzie. Na bazie tych wszystkich historii, w pewnym momencie człowiek postanowił wziąć naturę we własne ręce i ożywić mityczne stworzenie. Timothy Zell modelował zalążki rogów młodych kozłów tak, by stworzyły one jeden róg. Róg, dzięki któremu udało mu się nawet sprzedać „ulepszone” przez siebie zwierzęta do cyrku.

Dziś nikt już nie igra z genetyką czy komórkami, żeby ożywiać mityczne zwierzęta. Nikt już nie nabierze się na psikus z kłem narwala i nikt nie szuka w aptekach leku na potencję na bazie sproszkowanego rogu jednorożca. Ale motyw wciąż ma się dobrze. Zmieniła się tylko forma – zamiast arrasów dostępne są koszulki z jednorożcem, gdzie tłem do przedstawiania mistycznego zwierzęcia nie są już kolana najświętszej panienki tylko tęcza, zamek, gwiazdy i kolorowy las.

PS Podobało Ci się? To podaj dalej – podziel się z przyjaciółmi na FB :)